Facebook en privacy

Facebookgebruikers bepalen zelf wie de berichten, foto's en filmpjes zien die zij plaatsen. Dit kan per bericht. Deel bijvoorbeeld een vakantiefoto alleen met vrienden en een inzamelingsactie voor een goed doel juist met iedereen. Facebookgebruikers kunnen dus uitstekend bewaken wie welke dingen van hen ziet. Maar de kritiek gaat niet over de informatie die andere Facebookgebruikers zien. Het gaat over de informatie die het bedrijf Facebook verzamelt buiten het eigen sociale platform.

Zo volgt het sociale platform gebruikers op verschillende manieren. Veel bedrijven (zoals sites en apps) delen gegevens van hun eigen gebruikers met Facebook. Dit heet ook wel de 'activiteiten buiten Facebook'. Zo weet Facebook welke sites mensen bezoeken of wat zij in een digitale winkelwagen zetten. Maar Facebook volgt ook mensen die helemaal geen account hebben. Dit doen ze via de like- en share-knoppen die op veel webpagina's staan. Bezoekt u een pagina met die knoppen? Dan worden onder meer uw IP-adres, locatie en browserinformatie doorgegeven aan Facebook. Gebruiker of niet. Het enige verschil is dat Facebookgebruikers gedetailleerder gevolgd worden, omdat van hen een uniek Facebook-ID wordt doorgegeven. Ook wanneer je niet ingelogd bent, wordt dit ID doorgegeven. Al deze informatie wordt opgeslagen in zogeheten tracking cookies.

Verder volgt Facebook gebruikers via andere diensten die hun eigendom zijn. De grootste en bekendste twee zijn WhatsApp en Instagram. WhatsApp kent wel end-to-end encryptie. Dat is een beveiliging waardoor niemand, ook Facebook zelf niet, mee kan lezen met uw berichten. Maar onder meer informatie over uw gebruik van de app, uw vrienden en uw locatie wordt wel doorgesluisd naar het moederbedrijf.

Wat moet een bedrijf met al die informatie over de gebruikers? Bekijk de illustratie hieronder. Hier staat onder andere de tekst 'Als iets gratis is, ben jij niet de klant maar het product.' In een notendop is dit de andere kant van Facebook. Het sociale medium is gratis. Maar daarvoor betaalt u met uzelf. Facebook verzamelt en deelt info met derden om gericht reclame te maken. En dat houdt niet op wanneer u de website Facebook afsluit. Facebook gebruikt al deze informatie om zijn adverteerders zo goed mogelijk te bedienen. Want hoe gerichter de advertentie, des te groter de kans dat de consument iets gaan kopen. Critici wijzen erop dat de informatie die Facebook verzamelt in verkeerde handen kan vallen. Dit kan leiden tot minder onschuldige praktijken dan het tonen van gepersonaliseerde advertenties.

Wie het verhaal tot nu toe gevolgd heeft, snapt dat Facebook niet het probleem is. Een Facebookaccount verwijderen, is niet de oplossing. We moeten focussen op de online technieken die ervoor zorgen dat gebruikers gevolgd kunnen worden. Dat zijn de tracking cookies, Facebook is zeker niet het enige bedrijf dat ze inzet om informatie van gebruikers te verzamelen. Google doet het, Microsoft, maar ook Nu.nl, de Telegraaf en omroep MAX. Allemaal met het doel de gebruiker reclame op maat aan te bieden.

De internetgebruiker is niet volledig overgeleverd aan de advertentiewolven. Verwijder bijvoorbeeld de gegevens die andere bedrijven voor Facebook verzamelen. Of zorg dat Facebook voortaan geen gegevens van andere apps en sites bewaart. Lees hier hoe dat werkt.

Het is ook mogelijk om een programma te gebruiken dat tracking cookies blokkeert. Privacy Badger is een van de betere. Dit programma nestelt zich in de browser en houdt tracking cookies tegen. Het laat de cookies die nodig zijn voor inloggen of bestellen wel door. Helaas werkt Privacy Badger niet met Safari (maar wel met Chrome, Edge, Opera en Firefox). Een alternatief voor Safari-gebruikers is Adblock Plus.

Met deze hulpmiddelen bent u niet plotsklaps onzichtbaar voor degenen die informatie over u verzamelen. Maar u maakt het ze wel lastig.