Veilig online daten

Datingfraude is in 2016 sterk gegroeid. In augustus noemde de Fraudehelpdesk het een explosieve stijging. Tussen januari en augustus betaalden 72 Nederlanders in totaal 1,2 miljoen euro aan mensen die ze alleen kenden via datingsites. De slachtoffers meenden dat ze een relatie hadden met de ander, ook al hadden ze elkaar nog nooit in het echt ontmoet. In dit artikel leest u over oplichterij tijdens het online daten, met als doel u geld afhandig te maken. Er zijn meer vormen van fraude die minder zware gevolgen hebben. Denk aan mensen die doen alsof ze vrijgezel zijn terwijl ze getrouwd zijn. Of mensen die liegen over hun leeftijd, lengte en gewicht. Dat is ook fraude, alleen is het grootste risico teleurstelling en kost het u geen geld. Hoe dan ook is het verstandig om online daten serieus te benaderen en als u twijfels hebt over iemand, het contact te verbreken. We willen u geen angst aanjagen, maar u wel bewustmaken van de donkere kant van online relaties.

Mensen die vermoeden slachtoffer te zijn van oplichting, melden zich met hun verhaal bij de Fraudehelpdesk. Medewerkers van de Fraudehelpdesk komen dagelijks in aanraking met oplichterij via datingsites. U las al over de 72 slachtoffers in de eerste acht maanden van 2016. Dit is nog maar het topje van de ijsberg, want bij de Fraudehelpdesk komt maar zo'n 10 procent van alle gevallen binnen.

U leert iemand kennen via internet. De persoon en u hebben geregeld contact, wat steeds intiemer wordt. U krijgt een band met die persoon maar helaas komt het niet tot een afspraak. Daar zijn allerlei redenen voor: de persoon woont in het buitenland, ligt in het ziekenhuis, er is een familielid ziek/overleden. De smoesjes en afzeggingen zijn geloofwaardig en het contact houdt aan. Meestal alleen digitaal, een telefoonnummer krijgt u meestal niet. Wederom met allerlei (geloofwaardige) redenen. Of u krijgt wel een telefoonnummer, maar dat is telkens kort in gebruik waarna de persoon ineens een ander nummer heeft.

Toch krijgt u gevoelens voor de persoon. Hij/zij raakt echter in de problemen en u wilt hem/haar helpen. U maakt geld over voor een vliegticket, medische behandeling of wat dan ook. Kort daarna is er weer geld nodig, nu voor iets anders dringends. Als u aangeeft geen geld meer te hebben, dringt de ander aan op het afsluiten van een lening. Stopt u met geld overmaken, dan hoort u niks meer van diegene. Het mailadres of telefoonnummer wordt nooit meer gebruikt.

Dit verhaal is maar één van vele. Het klinkt misschien ongeloofwaardig. Maar fraudeurs weten precies wat ze moeten doen en zeggen om geloofwaardig over te komen. Denk aan een man die zegt in Engeland te wonen, en een scan van zijn paspoort opstuurt. Wie oppervlakkig kijkt, denk dat alles klopt. Maar wie goed kijkt, ziet dat het paspoort wazig is maar de pasfoto haarscherp. Nagemaakt dus!

Voorheen vroegen oplichters om geld dat moest worden overgemaakt naar het buitenland via bijvoorbeeld Western Union. Omdat dat in de gaten liep, hebben ze sinds enige tijd een andere werkwijze. Ze weten mensen over te halen geld op hun rekening te accepteren. Wie dat geld stort, is onduidelijk. Dat geld moeten die mensen dan weer doorsluizen naar de oplichters. Die tussenpersonen zijn soms handlangers die ervoor betaald krijgen. Vaak weten ze helemaal niet wat er precies aan de hand is en hebben ze gewoon geld nodig. Ook als uw date dus een Nederlands rekeningnummer (vaak van een kennis of een familielid) zegt te hebben, hebt u geen garanties dat die persoon ook echt is wie hij zegt te zijn.

Hoewel elk geval van datingfraude anders is, is er wel een aantal gemeenschappelijke kenmerken te noemen:

• De date heeft een datingprofiel met een foto en ziet er daar knap en verzorgd op uit. De foto komt echter van internet en is niet van de persoon zelf.
• Vaak gaat het om een profiel van iemand die zegt een militair in het buitenland te zijn, of iemand die voor zijn/haar werk in het buitenland verblijft.
• De vrouwelijke fraudeurs zijn vaak tussen 25 en 35 jaar, zijn vrijwel altijd wees, niet getrouwd geweest en hebben een erfenis van hun verongelukte of overleden ouders te goed. Dat is verzonnen.
• Mannelijke fraudeurs zijn vaak tussen de 45 en 60 jaar. Ze zijn meestal weduwnaar, niet rokend, avontuurlijk, vermogend of met een goede baan, op zoek naar een betrouwbare relatie. Ze schrijven een zodanige eerste reactie dat het toekomstige slachtoffer overdonderd wordt door de aandacht en uitgedaagd wordt om ook veel over zichzelf prijs te geven.

De Fraudehelpdesk heeft tips voor u zodat u uzelf beter kunt wapenen tegen fraude:

• Betaal nooit geld aan mensen die u via internet kent.
• Wees voorzichtig met buitenlandse dates. Als er Engels gesproken of geschreven wordt, is er vrijwel altijd sprake van fraude.
• Vraag om actuele foto met bijvoorbeeld een krant van die dag.

Denkt u slachtoffer te zijn van een fraudeur? Informeer dan bij de Fraudehelpdesk. Daar kunnen ze allerlei informatie voor u checken.

U kunt via Google zoeken of de foto die iemand u stuurt vaker wordt gebruikt op websites. De afbeelding van de persoon moet u hebben opgeslagen op uw computer. Welke naam u de afbeelding hebt gegeven, doet niet terzake.

• Ga naar de site Google Afbeeldingen.
• Klik op het plaatje van het fototoestel in de zoekbalk. 
• Klik op Een afbeelding uploaden.
• Klik op Bladeren.
• De Verkenner opent. Blader naar de juiste map. Klik de foto aan van uw date en klik op Openen.
• De afbeelding wordt naar Google verzonden. U ziet een lijst met resultaten. Dit zijn afbeeldingen op internet die lijken op het plaatje dat u hebt ingegeven.

Staat de foto van uw date in deze lijst? Dan kan het zijn dat die persoon zijn foto bijvoorbeeld op netwerksite LinkedIn heeft staan. Klik op de resultaten om de site te bekijken. Staat er een heel andere naam bij of zelfs meerdere namen bij dezelfde foto? Dan klopt er iets niet.