Beginnen met veiligheid

Windows zelf kent enkele basisfuncties om de veiligheid te waarborgen. Zo hebben Windows 7 en 10 een firewall, een programma dat zorgt dat andere computers niet ongewild contact kunnen maken met uw eigen computer. Die staat standaard ingeschakeld.

Voor de veiligheid van uw computer is het cruciaal dat u een antivirusprogramma gebruikt en ervoor zorgt dat de gegevens actueel zijn. Windows 10-computers worden standaard geleverd met een gratis antivirusprogramma. Het programma heet Windows Defender en is een antivirus- en antispywareprogramma ineen.

Bij het installeren van een antivirusprogramma kunt u kiezen tussen een betaald pakket of een gratis programma. Bij nieuwe computers wordt vaak een betaald pakket meegeleverd dat u een bepaalde periode gratis kunt gebruiken. Daarna kunt u het programma aanschaffen. Dat is natuurlijk niet verplicht, u kunt ook besluiten over te stappen op een gratis programma.

Van de betaalde pakketten staan bijvoorbeeld Bitdefender en Kaspersky goed bekend. Dit zijn programma's die zichzelf actueel houden door automatisch de nieuwste updates te downloaden. Wilt u liever een gratis toepassing? Dat voldoet in veel gevallen ook. Ook deze programma's beschermen uw computer tegen virussen en andere problemen. Lees er meer over in onze 'Keuzehulp gratis virusscanners'.

Er is iets waar u op moet letten als u een antiviruspakket aanschaft. Dat is hoe lang het pakket bruikbaar is. Vroeger kocht u een programma en kon u dat eindeloos blijven gebruiken. Nu worden ze verkocht met een licentie voor een bepaalde periode. Bijvoorbeeld 1 jaar en dan voor 1 computer. U kunt het programma dan niet op bijvoorbeeld uw computer én op de laptop installeren. Daarom hebt u vaak ook de keuze om een programma aan te schaffen voor meerdere apparaten. Bijvoorbeeld een licentie van 3 jaar voor 3 computers. Dan kunt u het programma op drie apparaten installeren. Dit is wel duurder dan een antiviruspakket dat u op 1 of 2 computers kunt gebruiken.

Wanneer de licentie van het antiviruspakket verlopen is, doet het programma het soms niet meer. In andere gevallen worden de virusgegevens niet meer bijgewerkt, dus hebt u er ook niks aan. Wel is het altijd mogelijk om een extra periode bij te kopen, bijvoorbeeld nog een jaar. Dat gaat allemaal via internet. Soms hebt u een creditcard nodig om te betalen.

Om veilig te computeren kunt u zelf al veel doen. Virussen komen doorgaans niet zomaar op de computer, vaak heeft de computergebruiker zelf iets gedaan waardoor het virus toegang kreeg. De belangrijkste zaken waar u op moet letten zijn:

• Klik niet op links of bijlagen in e-mails als u niet 100 procent zeker weet van wie het komt en wat het is. Via spam (ongewenste en ongevraagde mailberichten) worden veel virussen verspreid. Ze worden bijvoorbeeld verstopt in een bestand waarvan de ontvanger denkt dat het iets heel bijzonders of leuks is. Denk aan een naaktvideo van een bekendheid, of zogenaamd een rare foto van uzelf. Zodra iemand op het bestand klikt of de link aanklikt, beginnen de problemen.
• Wees ook voorzichtig met het openen van bijlagen van bekenden. Is het niet helemaal duidelijk wat voor bestand en met wat voor reden het wordt opgestuurd? Vraag dat dan eerst na voordat u het bestand opent. Soms lijkt de e-mail van de bekende van u te komen, maar is dat helemaal niet het geval en wordt dat e-mailadres misbruikt om virussen te verspreiden.
• Beantwoord spam niet. Ook niet als het bericht afkomstig lijkt van iemand die u kent, die bijvoorbeeld een prijs heeft gewonnen en u wil laten meedelen. Of die een foto van u op internet zegt te hebben gezien. Spammers versturen op grote schaal reclameberichten voor allerlei artikelen. De e-mailadressen worden soms gekocht in grote bestanden of door een computer zelf 'bedacht'. Als u reageert op zo'n e-mail, dan is dat een teken dat uw mailadres wordt gebruikt en voor criminelen is dat uiterst interessante informatie.
• Wees voorzichtig met uw financiële informatie. Een veelgebruikte oplichtingsmethode is om internetters een mail te sturen zogenaamd namens hun bank, het zogenaamde phishing. Met een smoesje over onderhoud of iets over actualiseren van gegevens worden mensen opgeroepen om in te loggen op de site van hun bank. De internetlink staat dan ook in de e-mail. Wie daarop klikt, gaat echter niet naar de echte site van de bank maar naar een nagemaakte versie ervan, die daar sprekend op lijkt. De enige bedoeling van die site is om achter uw inlognaam en wachtwoord te komen, waarna criminelen daar misbruik van maken. Banken en andere instellingen sturen nooit mails met links erin naar hun klanten. Als u er wel eentje krijgt, gooi die dan direct weg want dan is er iets niet in de haak.

Dan de belangrijkste tip: als iets te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo. Negeer e-mails waarin u geld wordt beloofd, waarin staat dat u een prijs hebt gewonnen en ga niet in op koopjes die echt te goedkoop zijn. Daar is dan meestal iets niet mee in de haak. Maak ook niet zo maar geld over naar onbekenden, u zult de eerste niet zijn die denkt wat gekocht te hebben via internet en vervolgens zijn geld kwijt is en het bestelde ook niet meer krijgt.

Steeds meer mensen hebben thuis draadloos internet. Om te voorkomen dat anderen gratis uw verbinding kunnen gebruiken of inbreken op uw computer, moet de verbinding beveiligd zijn. Als u de router bij uw abonnement hebt gekregen, dan is de verbinding meestal met een wachtwoord beveiligd. In de handleiding van het apparaat of uw provider staat hoe dat is geregeld. Wij adviseren u het meegeleverde wachtwoord te veranderen in een eigen gekozen, sterk, wachtwoord. Alleen dan kunt u spreken van een beveiligde verbinding. Voor het maken van een goed wachtwoord, leest u de tip 'Een sterk wachtwoord maken'.

Lees meer over het gebruik van draadloos internet in het artikel 'Draadloze netwerken'.